RYS
HISTORYCZNY OBU SZKÓŁ
 Szkoła Podchorążych Rezerwy Piechoty w
Zambrowie
Decyzją Ministerstwa Spraw Wojskowych
Departamentu Piechoty z dnia 4.07.1929 r. powołano Szkołę Podchorążych
Rezerwy Piechoty w Zambrowie. Szkoła przejęła tradycję, personel,
dokumentację i materiał gospodarczy likwidowanych batalionów.
Zadaniem szkoły było kształcenie na
10-miesięcznych kursach przyszłych oficerów rezerwy polskiego wojska. Zambrów
przestał być kojarzony z tylko ze stacjonującym w mieście 71PP. Od 1929 r.
stał się znanym w całej Rzeczypospolitej ośrodkiem wyszkolenia podchorążych
piechoty, do których trafiali młodzi, wykształceni mężczyźni (co najmniej po
maturze, niektórzy po studiach).
W ciągu sześciu lat istnienia Szkoły jej
kadrę stanowiło ponad 116 oficerów i 163 podoficerów. Funkcje komendanta
pełnili kolejno:
- ppłk Stanisław Dąbek w latach 1929-1930
- ppłk dypl. Stefan Kossecki w latach
1930-1931
- ppłk dypl. Stefan Broniowski w roku
1931
- ppłk Władysław Muzyka 1931-1935
Szkoła działała do 31.05.1935 roku. Po
jej likwidacji utworzono w jej miejsce Baon Podchorążych Rezerwy Piechoty nr
5 (BPRP).
W 1937 r., po zorganizowaniu dwóch kursów
szkolących, baon został zlikwidowany, a jego zadania przejął Dywizyjny Kurs
Podchorążych funkcjonujący w Zambrowie aż do wybuchu II wojny światowej.
Mazowiecka Szkoła Podchorążych Rezerwy
Artylerii im. Gen. Józefa Bema
w Zambrowie
 Mazowiecką Szkołę Podchorążych Rezerwy
Artylerii w Zambrowie utworzono w sierpniu 1937 r. Był to trzeci tego typu
ośrodek w Polsce obok: Centrum Wyszkolenia Artylerii w Toruniu i Wołyńskiej
Szkoły Podchorążych Rezerwy Artylerii im. Marcina Kątskiego. MSPRA
przygotowywała kandydatów na oficerów dla artylerii lekkiej, ciężkiej i
najcięższej. Podobnie jak kadra, tak i uczniowie przybywali do szkoły z
obszarów z całej Polski. W ciągu dwóch lat istnienia ukończyło ją ponad 600
podchorążych, ponad 100 wybrało dalszą karierę oficera zawodowego. Kadrę
szkoły w okresie jej działalności stanowiło 34 oficerów, funkcję komendanta
szkoły pełnił od początku do końca jej istnienia ppłk Jan Chylewski.
Funkcjonowanie szkoły i
planowany jej rozwój w oparciu o zambrowskie koszary, przerwała brutalnie
wojna. Kadra oficerska, wykładowcy szkoły, skierowani zostali na wschód do
Włodzimierza Wołyńskiego, ich wyjazd z Zambrowa nastąpił prawdopodobnie 6
września 1939 r.
19
września 1939 r. do Włodzimierza Wołyńskiego wjechała brygada radzieckich
czołgów 5 Armii, do niewoli dostało się ok. 1500 oficerów i 12000
szeregowych. Dowódca Mazowieckiej Szkoły Podchorążych Rezerwy Artylerii im.
gen. Józefa Bema – płk Jan Władysław Chylewski oraz inni wykładowcy szkoły
m.in. major Leon Meleszkiewicz, kpt. Mieczysław Wronka, kpt Tadeusz
Świderski, kpt. Staszek Marceli, kpt. Wacław Kużas, por. Franciszek Cymirski,
por. Wincenty Wołk zostali, wraz z tysiącami polskich oficerów, zamordowani w
1940 r. w Katyniu. Katyń stał się symbolicznym miejscem końca Mazowieckiej
Szkoły Podchorążych Rezerwy Artylerii w Zambrowie. Ich pamięci poświęcona
jest tablica pamiątkowa znajdująca się w Kościele św. Trójcy w Zambrowie,
wmurowana staraniem rodzin pomordowanych oficerów, a zwłaszcza Witomiły
Wołk-Jezierskiej.
Szkoły
dbały o odpowiednie wychowanie patriotyczne, odpowiednią postawę obywatelską.
Uczestniczyły w życiu religijnym, patriotycznym miasta. Organizowały akcje
charytatywne, przedstawienia, dostarczały rozrywki, pozwalały ludności
Zambrowa uczestniczyć w różnorodnych imprezach uświetniając swoją obecnością
wszystkie ważniejsze święta państwowe i kościelne.
|
